ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﻧﻘﺪ ﻓﻴﻠﻢ ﭼﻴﺴﺖ ﻳﺎ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎﺷﺪ، ﮐﺎﺭ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺳﺎﺩﻩ ﺍﯼ ﻧﻴﺴﺖ.
ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻏﻠﺐ ﺩﺭ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻓﻴﻠﻢ ﺍﻏﻠﺐ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺧﻮﺑﯽ ﻳﺎ ﺑﺪﯼ ﺁﻥ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻧﻈﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ. ﻧﻘﺪﻫﺎﯼ ﺳﻴﻨﻤﺎﻳﯽ ﺩﺭ ﻣﺠﻼﺕ، ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻭ ﺍﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﯽ ﮔﻮﻳﺪ ﮐﻪ ﭼﻪ ﻓﻴﻠﻤﯽ ﺧﻮﺏ ﺍﺳﺖ ﻭ ﭼﻪ ﻓﻴﻠﻤﯽ ﺑﯽ ﺍﺭﺯﺵ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻣﻨﺘﻘﺪﯼ ﮐﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻓﻴﻠﻢ ﻧﻈﺮ ﻣﯽ ﺩﻫﺪ، ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺑﺴﺰﺍﻳﯽ ﺩﺭ ﻓﺮﻭﺵ ﻳﺎ ﺷﮑﺴﺖ ﻳﮏ ﻓﻴﻠﻢ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺍﮔﺮ ﭼﻪ ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﺮﺍﻥ ﺳﻴﻨﻤﺎ ﺑﻪ ﺩﺍﻭﺭﯼ ﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻥ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻧﻤﯽ ﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻳﺎ ﺗﮑﺬﻳﺐ ﺁﻧﻬﺎ، ﺑﻪ ﺗﻤﺎﺷﺎﯼ ﻓﻴﻠﻢ ﻣﯽ ﺭﻭﻧﺪ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺳﻠﻴﻘﻪ ﻫﺎﯼ ﺧﻮﺩ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ، ﺍﻣﺎ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﯽ ﻭ ﻧﻘﺪ ﺩﺭﺳﺖ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﻣﻌﻴﺎﺭﻫﺎﯼ ﻣﺸﺨﺼﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻴﻦ ﺳﻠﻴﻘﻪ ﻫﺎﯼ ﻣﺮﺩﻡ ﻋﺎﺩﯼ ﻭ ﺩﺍﻭﺭﯼ ﻫﺎﯼ ﻣﻨﺘﻘﺪ، ﺗﻔﺎﻭﺕ ﺑﺴﻴﺎﺭﯼ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ. ﮔﻔﺘﻦ ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﮐﻪ «ﻣﻦ ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﺭﺍ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﻡ» ﻳﺎ «ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﻣﺰﺧﺮﻓﯽ ﺑﻮﺩ» ﮐﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﺮﺍﻥ ﻋﺎﺩﯼ ﺳﻴﻨﻤﺎ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﻣﯽ ﺁﻳﺪ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻧﻈﺮ ﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻧﻪ ﮐﻪ « ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ، ﺩﺭﺍﻡ ﻗﻮﯼ ﺍﯼ ﺑﻮﺩ» ﻳﺎ « ﻓﻀﺎﺳﺎﺯﯼ ﻣﻌﺮﮐﻪ ﺍﯼ ﺩﺍﺷﺖ»، ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺍﻧﺪﮐﯽ ﺍﺯ ﺁﺩﻡ ﻫﺎ ﺍﺯ ﺷﺎﻫﮑﺎﺭﻫﺎﯼ ﺳﻴﻨﻤﺎﻳﯽ ﻟﺬﺕ ﻣﯽ ﺑﺮﻧﺪ. ﻓﻴﻠﻢ ﻫﺎﯼ ﺗﺎﺭﮐﻮﻓﺴﮑﯽ، ﺁﻧﺘﻮﻧﻴﻮﻧﯽ ﻳﺎ ﺑﺮﮔﻤﻦ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯽ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺟﺰﻭ ﺷﺎﻫﮑﺎﺭﻫﺎﯼ ﺳﻴﻨﻤﺎﻳﯽ ﺍﻧﺪ، ﺑﺮﺍﯼ ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﺮﺍﻥ ﻋﺎﺩﯼ ﺳﻴﻨﻤﺎ ﺧﺴﺘﻪ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﺍﻧﺪ. ﻣﺮﺩﻡ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﺯ ﻓﻴﻠﻢ ﻫﺎﻳﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺳﻄﺤﯽ، ﭘﻴﺶ ﭘﺎ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﻭ ﻣﺒﺘﺬﻝ ﺍﺳﺖ، ﻟﺬﺕ ﺑﺒﺮﻧﺪ ﻭ ﺍﺻﻼ ﻧﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﭼﺮﺍ ﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻥ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﯽ ﺍﺭﺯﺵ ﻳﺎ ﮐﻢ ﺍﺭﺯﺵ ﺗﻠﻘﯽ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ.
ﺁﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﺭﻭﺷﻦ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻨﺘﻘﺪ ﻓﻴﻠﻢ ﮐﺴﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺍﻧﺶ، ﺁﮔﺎﻫﯽ ﻭ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﮐﺎﻓﯽ ﺍﺯ ﻫﻨﺮ ﺳﻴﻨﻤﺎ ﻭ ﺍﺻﻮﻝ ﻭ ﻣﺒﺎﻧﯽ ﺁﻥ ﺩﺍﺭﺩ. ﺍﻭ ﺑﺎ ﺯﺑﺎﻥ ﺳﻴﻨﻤﺎ ﻭ ﮔﺮﺍﻣﺮ ﺁﻥ ﺁﺷﻨﺎﺳﺖ ﻭ ﻣﯽ ﺩﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﻳﮏ ﻓﻴﻠﻢ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ ﻭ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﮐﺎﺭ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. ﺑﺮﺍﯼ ﻳﮏ ﻣﻨﺘﻘﺪ ﻓﻴﻠﻢ، ﺗﻨﻬﺎ ﮐﺎﻓﯽ ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ ﺳﻴﻨﻤﺎ ﺭﺍ ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ، ﺑﻠﮑﻪ ﺍﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺍﻧﺶ ﮐﺎﻓﯽ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ، ﻫﻨﺮ، ﻓﻠﺴﻔﻪ، ﺭﻭﺍﻧﮑﺎﻭﯼ، ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﭼﺮﺍ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻏﻴﺮ ﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ، ﻧﻤﯽ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﻳﮏ ﻓﻴﻠﻢ ﺭﺍ ﺩﺭﺳﺖ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻓﻠﺴﻔﯽ، ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻭ ﺭﻭﺍﻧﮑﺎﻭﺍﻧﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺸﮑﺎﻓﺪ.
ﺩﺭ ﻭﻫﻠﻪ ﺍﻭﻝ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻴﻦ ﻳﮏ ﻣﻨﺘﻘﺪ ﻓﻴﻠﻢ ﻭ ﻳﮏ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﭘﺮﺩﺍﺯ (ﺗﺌﻮﺭﻳﺴﻴﻦ) ﺳﻴﻨﻤﺎﻳﯽ، ﺗﻔﺎﻭﺕ ﻗﺎﺋﻞ ﺷﻮﻳﻢ. ﮐﺎﺭ ﻣﻨﺘﻘﺪ ﻓﻴﻠﻢ ﻧﻘﺪ ﻭ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﻭ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺟﺰﻳﻴﺎﺕ ﻳﮏ ﻓﻴﻠﻢ ﺧﺎﺹ ﺍﺳﺖ، ﺍﻣﺎ ﻳﮏ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﭘﺮﺩﺍﺯ ﺳﻴﻨﻤﺎﻳﯽ ﺫﻫﻨﺶ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻭ ﺯﺑﺎﻥ ﺳﻴﻨﻤﺎ ﻭ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻫﺎﯼ ﺁﻥ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﮏ ﺭﺳﺎﻧﻪ ﺍﺳﺖ، ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻳﮏ ﻓﻴﻠﻢ ﻣﻌﻴﻦ. ﻣﻨﺘﻘﺪ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺍﺭﺯﺵ ﻫﺎﯼ ﺁﺛﺎﺭ ﺟﺪﺍﮔﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﺳﻴﻨﻤﺎ ﻣﯽ ﭘﺮﺩﺍﺯﺩ، ﺩﺭ ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﭘﺮﺩﺍﺯ ﺳﻴﻨﻤﺎ ﺑﻪ ﺩﺭﮎ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻫﺎﯼ ﺳﻴﻨﻤﺎﻳﯽ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻋﺎﻡ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺭﺩ.
ﻣﻨﺘﻘﺪ ﻓﻴﻠﻢ ﺧﻮﺏ، ﺑﺮﺍﯼ ﻧﻘﺪ ﻓﻴﻠﻢ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺍﺯ ﻣﻌﻴﺎﺭﻫﺎﯼ ﻭﻳﮋﻩ ﺍﯼ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. ﻣﻌﻴﺎﺭ، ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﯼ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﺁﺛﺎﺭ ﺯﻳﺎﺩﯼ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺗﻌﻤﻴﻢ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. ﻣﻌﻴﺎﺭﻫﺎﯼ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﻧﻘﺪ ﻓﻴﻠﻢ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ ﻃﺮﺯ ﺗﻔﮑﺮ ﻣﻨﺘﻘﺪ ﻭ ﺳﻠﻴﻘﻪ ﻫﻨﺮﯼ ﺍﻭ ﺩﺍﺭﺩ.
ﻣﻌﻴﺎﺭﻫﺎﯼ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﻧﻘﺪ ﻓﻴﻠﻢ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ ﻃﺮﺯ ﺗﻔﮑﺮ ﻣﻨﺘﻘﺪ ﻭ ﺳﻠﻴﻘﻪ ﻫﻨﺮﯼ ﺍﻭ ﺩﺍﺭﺩ. ﻳﮏ ﻣﻨﺘﻘﺪ ﺁﮔﺎﻩ ﻭ ﺑﺎﺷﻌﻮﺭ ﻓﻴﻠﻢ، ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺳﺎﻝ ﻫﺎ ﻓﻴﻠﻢ ﺩﻳﺪﻥ ﻭ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻋﻤﻴﻖ ﺳﻴﻨﻤﺎﻳﯽ، ﺑﻪ ﻳﮏ ﺳﻠﻴﻘﻪ ﺳﻴﻨﻤﺎﻳﯽ ﻭ ﻫﻨﺮﯼ ﺧﺎﺹ ﻭ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮﺩﯼ ﻣﯽ ﺭﺳﺪ ﮐﻪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﻘﻴﻪ ﻫﻤﮑﺎﺭﺍﻧﺶ ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﻣﯽ ﺳﺎﺯﺩ.
ﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻥ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺳﻴﻨﻤﺎﯼ ﺟﻬﺎﻥ، ﮐﺴﺎﻧﯽ ﭼﻮﻥ ﺁﻧﺪﺭﻭ ﺳﺎﺭﻳﺲ (ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﺎﺯﮔﯽ ﻓﻮﺕ ﮐﺮﺩﻩ)، ﭘﺎﻟﻴﻦ ﮐﻴﻞ، ﮐﻨﺖ ﺟﻮﻧﺰ، ﺟﺎﻧﺎﺗﺎﻥ ﺭﻭﺯﻧﺒﺎﻡ، ﺁﻧﺪﺭﻩ ﺑﺎﺯﻥ، ﮊﺍﻥ ﺩﻭﺷﻪ، ﺳﺮﮊ ﺩﻧﯽ ﻭ ﻣﻴﺸﻞ ﺳﻴﻤﻮﻥ، ﻫﻤﮕﯽ ﺻﺎﺣﺐ ﻳﮏ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﻭ ﺳﻠﻴﻘﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﺳﻴﻨﻤﺎﻳﯽ ﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﯼ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻧﻘﺪﻫﺎﯼ ﺁﻧﻬﺎ ﺁﺷﻨﺎﺳﺖ. ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻠﮑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﻳﮏ ﺳﺒﮏ ﻭ ﺯﺑﺎﻥ ﻭﻳﮋﻩ ﺍﯼ ﺩﺭ ﻧﻘﺪ ﻧﻮﻳﺴﯽ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﻋﺎﻣﻞ ﺗﻤﺎﻳﺰ ﺁﻧﻬﺎﺳﺖ. ﻣﺜﻼ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﻫﺎﯼ ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﻭ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻧﻈﺮ ﺩﻭ ﻣﻨﺘﻘﺪ ﺑﺰﺭﮒ ﺳﻴﻨﻤﺎﯼ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﻳﻌﻨﯽ ﺁﻧﺪﺭﻭ ﺳﺎﺭﻳﺲ ﻭ ﭘﺎﻟﻴﻦ ﮐﻴﻞ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻓﻴﻠﻢ ﻫﺎﯼ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺳﻴﻨﻤﺎ ﻭ ﺗﺌﻮﺭﯼ ﻣﻮﻟﻒ (ﺗﺌﻮﺭﯼ ﺍﯼ ﮐﻪ ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﻓﻴﻠﻢ ﺭﺍ ﻣﻮﻟﻒ ﺗﺎﻡ ﻭ ﺗﻤﺎﻡ ﻓﻴﻠﻢ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﯽ ﮐﺮﺩ)، ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺩﺭ ﻓﻀﺎﯼ ﻧﻘﺪ ﻓﻴﻠﻢ ﻣﻄﺮﺡ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻣﻤﮑﻦ ﺍﺳﺖ ﻣﻨﺘﻘﺪﯼ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﻣﻌﻴﺎﺭﻫﺎﯼ ﺍﺧﻼﻗﯽ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻳﮏ ﺟﺎﻣﻌﻪ، ﻓﻴﻠﻤﯽ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺻﺤﻨﻪ ﻫﺎﯼ ﺑﺮﻫﻨﮕﯽ، ﻣﺒﺘﺬﻝ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺍﺧﻼﻗﯽ ﺑﺪﺍﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﻣﻨﺘﻘﺪ ﺩﻳﮕﺮﯼ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻴﺎﺭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﯽ ﻭ ﻧﻘﺪ ﺁﻥ ﻓﻴﻠﻢ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﻧﮕﻴﺮﺩ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻳﮏ ﺷﺎﻫﮑﺎﺭ ﺳﻴﻨﻤﺎﻳﯽ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﮐﻨﺪ.
ﻫﺮ ﺭﻭﺵ ﻧﻘﺪ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻧﻮﻋﯽ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﻣﻨﺘﻘﺪ ﻣﯽ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻧﻘﺪ ﮐﻨﺪ ﺁﻏﺎﺯ ﺷﻮﺩ. ﻳﻌﻨﯽ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺷﺮﻭﻉ ﺑﺎﻳﺪ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺑﺮ ﭘﺮﺩﻩ ﺩﻳﺪﻩ، ﺗﻮﺻﻴﻒ ﮐﻨﺪ. ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﺯ ﺗﻮﺻﻴﻒ، ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻓﻴﻠﻢ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻠﮑﻪ ﺍﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺩﻫﺪ ﮐﻪ ﻟﺤﻈﻪ ﻫﺎﯼ ﻣﻬﻢ ﻭ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﻳﮏ ﻓﻴﻠﻢ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺳﺎﻣﺎﻥ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ، ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﯽ ﺁﻳﻨﺪ، ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺷﻨﻴﺪﻩ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ. ﻣﻨﺘﻘﺪ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺭﺍ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺷﺎﻳﺪ ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺪﺍﻧﻴﻢ ﻫﺪﻑ ﺍﺯ ﻳﮏ ﻧﻘﺪ ﺳﻴﻨﻤﺎﻳﯽ ﭼﻴﺴﺖ. ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﺩﺭ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﻭ ﺭﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎﯼ ﺟﻤﻌﯽ، ﻧﻘﺪ ﻓﻴﻠﻢ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺯﻳﺎﺩﯼ ﺩﺍﺭﺩ. ﺁﻳﺎ ﻧﻘﺪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻭ ﺗﺒﻠﻴﻎ ﻳﮏ ﻓﻴﻠﻢ ﻭ ﻓﺮﻭﺵ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺁﻥ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ؟ ﺁﻳﺎ ﻫﺪﻑ ﺍﺯ ﻧﻘﺪ، ﺗﻨﻬﺎ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻥ ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎﯼ ﻣﻨﻔﯽ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﻧﺎﺑﻮﺩ ﮐﺮﺩﻥ ﺁﻥ ﻓﻴﻠﻢ ﺍﺳﺖ؟ ﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﻧﻘﺪ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺩﺭﮎ ﺑﻬﺘﺮ ﻭ ﺩﻗﻴﻖ ﺗﺮﯼ ﺍﺯ ﻳﮏ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺁﻥ ﺑﺪﻫﺪ ﻭ ﻫﺮ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﺍﯼ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﺁﻥ، ﺍﮔﺮ ﻓﻴﻠﻢ ﺭﺍ ﻧﺪﻳﺪﻩ، ﺑﻪ ﺩﻳﺪﻥ ﺁﻥ ﺭﺍﻏﺐ ﺷﻮﺩ (ﻳﺎ ﺑﺮﻋﮑﺲ) ﻭ ﺍﮔﺮ ﺩﻳﺪﻩ، ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺑﻬﺘﺮﯼ ﺍﺯ ﺁﻥ ﭘﻴﺪﺍ ﮐﻨﺪ.
ﺑﺴﻴﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﯽ ﻫﺎﯼ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻥ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﻭ ﺳﺮﺷﻨﺎﺱ ﺗﮑﻴﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﯼ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻭ ﻣﺤﮑﻢ ﮐﺮﺩﻥ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻘﻞ ﻗﻮﻝ ﻣﯽ ﺁﻭﺭﻧﺪ. ﺑﻪ ﻋﻼﻭﻩ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﻏﺮﺏ، ﻧﻘﺪﻫﺎ ﻭ ﺭﻭﻳﻮﻫﺎ (Review) ﻳﻌﻨﯽ ﻣﺮﻭﺭﻫﺎﻳﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻳﮏ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﮐﺮﺍﻥ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﺁﻥ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ، ﻧﻘﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﺍﯼ ﺩﺭ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﻳﺎ ﺷﮑﺴﺖ ﻳﮏ ﻓﻴﻠﻢ ﺩﺍﺭﻧﺪ.
ﺩﺭ ﻧﻘﺪ ﻳﮏ ﻓﻴﻠﻢ ﻗﺎﻋﺪﺗﺎ ﺍﺯ ﻣﻨﺘﻘﺪ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻣﯽ ﺭﻭﺩ ﺍﺣﺴﺎﺳﺎﺕ ﺷﺨﺼﯽ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻭ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﻓﻴﻠﻢ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﻧﺪﻫﺪ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﮐﻨﺎﺭ ﺑﮕﺬﺍﺭﺩ، ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺍﻳﻦ ﮐﺎﺭ ﻧﻴﺰ ﺗﺎ ﺣﺪ ﺯﻳﺎﺩﯼ ﻏﻴﺮﻣﻤﮑﻦ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻳﮏ ﻣﻨﺘﻘﺪ ﻫﺮ ﭼﻘﺪﺭ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﺎ ﺯﺑﺎﻥ ﻋﻠﻤﯽ ﻭ ﺳﻴﻨﻤﺎﻳﯽ ﺑﻪ ﺩﺍﻭﺭﯼ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻳﮏ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ، ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﻧﺎﺧﻮﺩﺁﮔﺎﻩ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﻣﯽ ﺩﻫﺪ؛ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﺣﺴﺎﺳﺎﺕ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﮐﻨﺘﺮﻝ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻧﺎﻣﺮﺋﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺍﻣﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﺭﻭﺷﻦ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻭﺍﮐﻨﺶ ﻏﺮﻳﺰﯼ ﺑﻪ ﻳﮏ ﻓﻴﻠﻢ، ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﻣﻨﺘﻘﺪ ﻧﻤﯽ ﺁﻳﺪ، ﺑﻠﮑﻪ ﺍﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺳﻼﺡ ﻧﻘﺪ ﻭ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ. ﻭﺍﮐﻨﺶ ﻫﺎﯼ ﻏﺮﻳﺰﯼ ﻭ ﺍﺣﺴﺎﺳﯽ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻓﻴﻠﻢ ﻫﺎ ﺍﻏﻠﺐ ﮔﻤﺮﺍﻩ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﺨﺮﺑﯽ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽ ﮔﺬﺍﺭﻧﺪ.
ﺩﺭ ﻧﻘﺪ ﻳﮏ ﻓﻴﻠﻢ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﺴﻴﺎﺭﯼ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺎﻭﺭﻫﺎﯼ ﺳﻴﺎﺳﯽ، ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، ﻓﻠﺴﻔﯽ ﻭ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﻣﻨﺘﻘﺪ. ﻫﻴﭻ ﻣﻨﺘﻘﺪﯼ ﻧﻤﯽ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﻣﻦ ﻧﻘﺪ ﺑﯽ ﻃﺮﻓﺎﻧﻪ ﻣﯽ ﻧﻮﻳﺴﻢ ﻳﺎ ﻧﻘﺪ ﻣﻦ ﺭﺑﻄﯽ ﺑﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻭ ﺍﻳﺪﺋﻮﻟﻮﮊﯼ ﻣﻦ ﻧﺪﺍﺭﺩ. ﺍﻳﺪﺋﻮﻟﻮﮊﯼ ﺳﻴﺎﺳﯽ ﻭ ﻓﻠﺴﻔﯽ ﻣﻨﺘﻘﺪ؛ ﺁﮔﺎﻫﺎﻧﻪ ﻳﺎ ﻧﺎﺁﮔﺎﻫﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎﯼ ﺍﻭ ﻣﻨﻌﮑﺲ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻻﺑﻼﯼ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﯽ ﺩﻫﺪ.
ﻣﻌﻴﺎﺭﻫﺎﯼ ﺍﺳﺎﺳﯽ ﻧﻘﺪ ﻓﻴﻠﻢ
ﺍﮔﺮﭼﻪ، ﻣﻌﻴﺎﺭﻫﺎﯼ ﺩﻗﻴﻘﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﻧﻘﺪ ﻳﮏ ﻓﻴﻠﻢ ﻧﻤﯽ ﺗﻮﺍﻥ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﮐﺮﺩ، ﺍﻣﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻥ ﺟﺪﺍ ﺍﺯ ﮔﺮﺍﻳﺶ ﻫﺎﯼ ﻓﮑﺮﯼ ﻭ ﺳﻠﻴﻘﻪ ﻫﺎﯼ ﻫﻨﺮﯼ ﺷﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻧﻘﺪ ﻳﮏ ﻓﻴﻠﻢ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ:
– ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﺗﻢ ﻭ ﺩﺭﻭﻧﻤﺎﻳﻪ ﻳﮏ ﻓﻴﻠﻢ؛ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﺗﻢ ﺩﺭ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﻪ ﺩﺭﺳﺘﯽ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
– ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﺭﻭﺍﻳﺘﯽ ﻭ ﺩﺭﺍﻣﺎﺗﻴﮏ ﻓﻴﻠﻢ؛ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﺁﻳﺎ ﻓﻴﻠﻢ ﺍﺯ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﺭﻭﺍﻳﺘﯽ ﻣﻨﺴﺠﻢ ﻭ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻫﺎﯼ ﺩﺭﺍﻣﺎﺗﻴﮏ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ.
– ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﭘﺮﺩﺍﺯﯼ؛ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﺁﻳﺎ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻫﺎ ﺑﺮﺍﯼ ﺑﻴﻨﻨﺪﻩ ﻣﻠﻤﻮﺱ ﻭ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﺬﻳﺮﺵ ﺍﻧﺪ.
– ﺁﻳﺎ ﻓﻴﻠﻢ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻓﻨﯽ ﻭ ﺗﮑﻨﻴﮑﯽ ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺟﺮﺍ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ؛ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﮐﻴﻔﻴﺖ ﺗﺼﻮﻳﺮﯼ، ﻧﻮﺭﯼ ﻭ ﺻﻮﺗﯽ ﻓﻴﻠﻢ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﺮﺩ.
– ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳﺒﮏ ﻓﻴﻠﻤﺴﺎﺯ؛ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﺁﻳﺎ ﺁﻥ ﻓﻴﻠﻢ ﺭﺋﺎﻟﻴﺴﺘﯽ ﺍﺳﺖ ﻳﺎ ﺳﻮﺭﺋﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻳﺎ ﺍﮐﺴﭙﺮﺳﻴﻮﻧﻴﺴﺘﯽ ﺍﺳﺖ. ﺑﺎ ﻫﺮ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺳﺒﮏ ﺁﻥ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻥ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻣﺘﻔﺎﻭﺗﯽ ﺩﺍﺷﺖ. ﺩﺭ ﻣﻮﺍﺭﺩﯼ ﮐﻪ ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ، ﻓﺮﺩ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺻﺎﺣﺐ ﺳﺒﮑﯽ ﺍﺳﺖ، ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺳﺒﮏ ﮐﻠﯽ ﺁﺛﺎﺭﺵ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺁﻥ ﻓﻴﻠﻢ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺳﺒﮑﯽ ﺑﺎ ﺁﺛﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮﺵ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﮐﺮﺩ.
– ﮐﺸﻒ ﻭ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺩﻗﻴﻖ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺍﺳﺘﻌﺎﺭﯼ ﻭ ﻧﻤﺎﺩﻳﻦ ﮐﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﻴﻨﻨﺪﻩ ﻋﺎﺩﯼ ﻗﺎﺩﺭ ﺑﻪ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻴﺴﺖ.
– ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻳﮏ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﯼ ﻫﻤﻪ ﭘﻴﺶ ﻓﺮﺽ ﻫﺎ ﻭ ﻣﻌﻴﺎﺭﻫﺎﻳﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺩﺍﺭﺩ؛ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﺁﻥ ﻓﻴﻠﻢ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺳﻴﻨﻤﺎﻳﯽ ﻭ ﻫﻨﺮﯼ، ﭼﻪ ﺍﺭﺯﺷﯽ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺣﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺟﺪﯼ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﺩ.
تااینجادرست ولی واقعااینهایی که گفته شددرموردکدام یک از منتقدان صدق میکنه به کدام یکی از اینها میشه اعتمادکردوفیلم زودی اون روهم لطفاتوبرنامه اموزشتون بزارید