کتاب پازولینی به روایت پازولینی (که پازولینی از زبان پازولینی هم گفته می شود) نوشته آزولد استک است و بهمن طاهری آن را ترجمه کرده است و انتشارات اختران آن را به چاپ رسانده است. این کتاب یکی از کتاب های معروف در مورد پیر پائولو پازولینی است. در ادامه فهرست مطالب و مقدمه کتاب پازولینی به روایت پازولینی را می خوانید.
- نویسنده: آزولد استک
- مترجم: بهمن طاهری
- ناشر: اختران
- تعداد صفحات: 211 صفحه
فهرست مطالب کتاب پازولینی به روایت پازولینی
- مقدمه
- تكمله ی یک منتقد
- 1. زمینه
- 2. آكاتونه
- 3. ماما روما
- 4. پنیر بی نمک
- 5. مجالس عشق و خشم
- 6. مکان یابی برای فیلمبرداری در فلسطین و انجیل به روایت می
- 7. پرنده های بزرگ و پرنده های کوچک
- 8. زمین از دیدگاه ماه و ابرها چه هستند؟
- 9. اودیپ شهریار و عشق و غضب
- 10. سبک کار، طرحها و تئاتر
- سینما و نظریه
- ضمیمه: تئورما
- یادداشت ها
- افزوده ها:
- 1. پازولینی: فلسفه ی سینما
- 2. تئورما ( قضیه)
- 3. خوکدانی
- 4. مدهآ
- 5. دکامرون
- 6. حکایت های کنتربری
- هزار و یک شب
- 8. سالو، یا صد و بیست روز سودوم
- فیلمشناسی
- کتابشناسی
مقدمه کتاب پازولینی به روایت پازولینی
سینمای پازولینی ریشه های ژرفی در فرهنگ ایتالیا دارد؛ به همین علت است که بسیاری از منتقدان انگلیسی و آمریکایی با دیدن فیلم هایش احساس می کنند گیج شده اند. سبب تنها این نیست که بسیاری از کسانی که تأثیر مهمی بر پازولینی داشته اند – پاسکولی ، گرامشی، روسلینی – در اینجا [ انگلستان کمتر شناخته هستند، بلکه همچنین ناشی از این است که فرهنگ ایتالیایی خود سرشار از ویژگی ها و مؤلفه هایی متناقض است که در فیلم های پازولینی منعکس می گردند. آشکارترین این تناقضها، البته، بين مذهب کاتولیک و مارکسیسم است، دو ایدئولوژی مقتدری که بر حیات فکری ایتالیا چیره شده اند و اثر خود را بر پازولینی باقی گذاشته اند. بی قراری و خصلت بهگزینی از منابع گوناگون در زندگی هنري پازولینی، که مدام از یک قالب به قالب دیگر – نقاشی، شعر، نقد، داستان های کوتاه، رمان، فیلم های داستانی، گزارش و اکنون تئاتر – و از این سبک و مضمون به آن در تغییر است، حاکی از جست و جویی است به قصد آن که بتواند راهی بیابد تا با تناقض های پرشمار ناسازگاری که بینش او از دنیا و از هنر را شکل داده اند به طریقی کنار بیاید. مارکسیسم پازولینی به هیچ روی نظامی وحدت بخش نیست؛ در اندیشه ی او مارکسیسم تنها یکی از وجوه متعدد ناهمسازی است که گاه به سطح می آید، گاه فرو می نشیند.
اگر یک عامل ثابت، یک وجه تغییر ناپذیر در خصوصیات فکری پازولینی وجود داشته باشد، همانا دلبستگی پازولینی به دهقانان است برای او جای چون و چرا ندارد. این دلبستگی را می توان مارکسیسم، و بلکه با قوت بیشتری در پرتو رومانتیس توجیه کرد. پازولینی نخست تحت تاثیر جووانی پاسکولی – پازولینی پایان نامه ای درباره ی وی نوشت، سرودن شعر به گویش فریول (فریولیایی) را آغاز کرد؛ با این فرق که پاسکولی، که به سال ۱۹۱۲ درگذشت، پیش از جنگ جهانی اول شعر می سرود، اما پازولینی پس از جنگ جهانی دوم به این کار پرداخت. اشعار فریولی او نوعی پشت کردن به زمان حاضر است، کوششی است نامطمئن و نابجا برای حفظ گذشته. اما، در مرحله ی بعد، هنگام اقامتش در فریولی بود که بنا کرد به خواندن آثار گرامشی. از گرامشی عناصر نامتعارف «ایتالیایی»ی اندیشه اش را برگرفت، به ویژه تأکید بر نقش بالقوه انقلابی دهقانان ایتالیا و، در اوضاع و احوال ایتالیای آن روز، نیاز به یک جنبش «ملی – مردمی». بدین ترتیب پازولینی توانست بخش هایی از مارکسیسم را در خود جذب کند بدون اینکه بگذارد این ایدئولوژی با کلیت جنبه های دیگر اندیشه اش به مقابله برخیزد.
به هر حال، همین برداشت بسی گرامشی مآبانه از مارکسیسم بود که پازولینی را از محافل آریستوکرات و دربسته ای که دوران کاری اش از آنجا آغاز شده بود سوق داد به جامعه ی فرهنگی رادیکال و چپ مارکسیستی، که به سرکردگی کلی حزب کمونیست ایتالیاست. این را نمی توان قاطعانه به معنای کمونیست یا حتی مارکسیست شدن دانست. در اکثر کشورهای اروپایی احزاب کمونیست غالبا یک خط مشی منحصر به خود که دیدگاه های مخالف را طرد می کند اتخاذ کرده اند، و معمولا خواهان گونه ای فرمانبری رسمی از دستورات حزب اند. اما در ایتالیا حزب کمونیست، در زمان رهبری تولیائی و از آن به بعد، رویکردی انتخاب کرد صریحا در برگیرنده ی همه که صداهای مخالف را هم تاب می آورد. تا جدی این رویکرد میراثی از دوران جبهه ی خلق» است. اما در عین حال ساخته و پرداخته ی موقعیت فرهنگی ویژه ی ایتالیا نیز هست، که در آن هیج فرهنگ غیردینی ای وجود ندارد که معادل لیبرالیسم جاری در کشورهای انگلوساکسون باشد. مارکسیسم هست (و حیطه ی نفوذش) و مذهب کاتولیک هست (و حیطه ی نفوذش). رابطه ی بین حزب کمونیست و چهره ی فرهنگی برجسته ای چون پازولینی، یا ویسکونتی مثلا، از جانب هر دو طرف با انعطاف پذيري شديد همراه است. بدین ترتیب پازولینی از یک سو برای مجلات حزب می نویسد و در عین حال در نشریات خارج از حزب به حزب می تازد.
پازولینی پیش از شروع به کارگردانی فیلم روی چند فیلمنامه برای کارگردان هایی چون فلینی و بولونینی کار کرده بود. این امر به اتکای رمان های رمی او، بچه های اهل عشق و یک زندگی خشن، بوده. حوادث بسیاری از فیلمنامه های او نیز در محیط های خرده پرولتری رم رخ می دهد و این فیلمنامه ها یک راست منتهی می شوند به نخستین فیلم هایش در مقام کارگردان – آکائونه و ماما روما – که هم باید پاره ای از دوره ی کار «رمی»ی او محسوب شوند، شامل رمان ها، فیلمنامه ها و فیلم ها، و هم در عین حال بخشی از کارهای بعدی اش به عنوان کارگردان. اگر کار پازولینی در سینما را از کارهای دیگرش، به ویژه نوشتن – شعر رمان، نقد – جدا کنیم به تحلیل درستی از فعالیت فکری اش راه نمی یابیم. پازولینی، همانند روب – گری یه و کلوگه، پیش از کارگردان شدن نویسنده بود و کار نویسندگی اش بی وقفه ادامه دارد: تئورما، مثلا، به هر دو شکل فیلم و کتاب درآمده است.
پس از ماما روما، فيلم مهم بعدی پازولینی انجیل به روایت می بود که تأثیر روسلینی، به ویژه فرانچسکو، …، برای نخستین بار به د گشت. سینمای پازولینی، حتی اگر فقط از این لحاظ که ام فوق طبیعی را در جوار هم می آورد دیده شود، آشکارا با روسلینی، درایر و میزوگوچی قرابت هایی دارد، هرچنا۔ فاقد۔ خان به هم پیوستگی آثار این استادان است. فی المثل در انجا مسیح شناسی سنتی، برگرفته از موسیقی و نقاشی دینی، تلفيق پرداخت کم پیچ و تاب و سرراست و رو شالینی وار یک متن عامه پستال حکایت گون۲. نتیجه ی این کار واگذاردن فیلم در دست کلیسای کاتولیک است. با وجود این، انجيل… فیلمی است که کمتر از دیگر آثار پازولینی از تمایل او به بهگزینی و گرته برداری نشانی دارد. در پرنده های بزرگ و پرنده های کوچک نگرش ها و سبک های مختلف، اشاراتی به روالینی افلینی، لوكاچ، تولیآئی، پاپ، و غیره و غیره، با هم در برخوردند و در آشفتگی حاصل شده راه به جایی نمی برند.
با این همه، اگرچه پازولینی هیچ گونه اشتغال ذهنی متمایز و پایداری چه از لحاظ فرم چه از لحاظ محتوا، نداشته اما می توان به یک گرایش اساسی در طول زندگی هنری اش پی برد. او تأکید فزاینده ای دارد بر نیاز به بازگرداندن بعدی حماسی و اساطیری به زندگی، نیاز به احساس خوفي توأم با حرمت گذاری در مواجهه با دنیا؛ احساسی که، به پندار او، دهقانان هنوز نگاه داشته اند، هرچند بورژوازی تا آنجا که توان داشته تلاش کرده آن را سرکوب کند. این تأکید بر معنویت دهقانان و آگاهي نیمه کفر آمیز آنان از مفاهیم و قوای فوق طبیعی را بدیهی است که مشکل می توان بر مبنای یک بینش سیاسی مارکسیستی تحلیل کرد. درواقع، به نظر می رسد اکنون پازولینی مسائل جنسی را، بیشتر از سیاست، عامل اصلی تهدیدکنندهی بورژوازی می داند. در تئورما، مسئله ی جنسیات است که خانواده ی بورژوا، ارزش ها و شیوه ی زندگی شان را نابود می کند. از این گذشته، پازولینی قادر است با همساز کردن جنسيات با اساطیر بدوی (که زمینه ی این کار در اودیپ شهریار چیده شد) و پیوند دادن اساطیر بدوی با دهقانان، نظریه ی آزاد سازی جنسی را با دلبستگی اش به دهقانان سازگار کند. این سازش، بی هیچ تردید، همچون سازش های دیگری که او در گذشته فراچنگ آورده ناپایدار خواهد بود؛ مشکل می توان باور کرد که بی قراری پازولینی اکنون به آخر رسیده است.
حتما باید بخرمش
هیچی از سالو نفهمیدم -_-