آیا سودآورترین فیلم های تاریخ سینما را می شناسید؟ سالانه فیلم های سینمایی زیادی در سراسر جهان و بویژه در هالیوود ساخته می شوند که رویای سازندگان آن ها اکثراً موفقیت در باکس آفیس است، هر چند برخی فیلم ها نیز تنها برای جشنواره های خاص مانند اسکار ساخته می شوند و معمولاً بدون توجه به سودآوری و فروششان از شانس های کسب جوایز معتبر بین المللی به شمار می روند. گاهی از همان ابتدا مشخص است که یک فیلم با موفقیت خیره کننده تجاری همراه بوده و تب تماشای فیلم از روزهای قبل از اکران بالاست که این موضوع در اکثر مواقع با حقیقت می پیوندد و در برخی موارد نیز برخلاف برآوردها فیلم با شکست تجاری مواجه می شود.
در این روزها که سینمای هالیوود را فیلم های بلاک باستر دنباله دار قبضه کرده اند و علی رغم هزینه های فراتر از ۱۰۰ میلیون دلار خود به فروش های نجومی دست پیدا می کنند، فیلم هایی نیز هستند که علی رغم هزینه ی ناچیز به دلیل زیبایی های خاص مورد توجه تماشاگران قرار گرفته و فروش قابل توجهی را تجربه می کنند؛ برای مثال فیلمی با بودجه ساخت ۵ میلیون دلار به فروش ۳۷۰ میلیون دلاری دست می یابد. در ادامه این مطلب می خواهیم شما را با سودآورترین فیلم های تاریخ سینما آشنا کنیم.
۱۱- آرواره ها
این تنها فیلمی نیست که به کارگردانی استیون اسپیلبرگ در این لیست قرار گرفته زیرا این کارگردان نامی همواره ثابت کرده که فیلم هایش با استقبال عمومی چه در گیشه و چه در جشنواره های سینمایی مواجه می شوند. فیلمی که در اینجا از آن صحبت می کنیم فیلمی است که می توانست پایانی بر حرفه کارگردانی استیون اسپیلبرگ باشد زیرا ساخت فیلم ترسناک «آرواره ها» (JAWS) چنان با چالش ها و مشکلات عدیده ای همراه بود که چیزی نمانده بود باعث محو شدن این کارگردان شهیر سینما شود. فیلم برداری در دریای آزاد تجربه ای بود که تا آن زمان هیچگاه مد نظر قرار نگرفته بود.
فیلم برداری صحنه های فیلم از برنامه ریزی هایی که انجام گرفته بود بسیار عقب تر بوده و هزینه ساخت نیز بسیار بیشتر از برآوردها بود به نحوی که اسپیلبرگ به شدت تحت فشار قرار داشت و هر لحظه امکان می رفت که پروژه را ترک نماید. این فشار کاری به حدی بود که کمتر کسی می توانست آن را به دوش بکشد اما اسپیلبرگ با تلاش و استقامتی مثال زدنی به صورت شبانه روز به کار خود ادامه داد و ریسک هایی را متحمل شد که هر کسی در مقام کارگردان آن ها را برنمی تابد. او می توانست خیلی راحت مانند فیلم های قبلی این ژانر از روش های معمول و کلیشه ای استفاده کند اما وی روش خاص خود را در سیر داستانی فیلم در پیش گرفت.
بدین ترتیب هنگامی که فیلم اکران شد سودآوری آن به ۱٫۳۰۸ درصد رسید. با توجه به نرخ تورم می توان گفت که این فیلم با ۳۴ میلیو دلار بودجه بیش از ۴۷۱ میلیون دلار فروش داشت و باعث شد که تماشاگران برای همیشه با ترس وارد آب شوند. قمار اسپیلبرگ باعث شد که فیلم «آرواره ها» به عنوان یکی از سودآورترین فیلم های تمام دوران سینما شناخته شود.
۱۰- روح
فیلم با فروشی خیره کننده مواجه شده و سودآوری آن به بیش از ۱٫۴۴۶ برابر رسید. با در نظر گرفتن تورم این فیلم با بودجه ای ۳۵ میلیون دلاری بیش از ۵۰۶ میلیون دلار فروش داشت و دمی مور را به یکی از سوپراستارهای سینمای هالیوود تبدیل کرد.
۹- تنها در خانه
از همان ابتدا مشخص بود که فیلم «تنها در خانه» (Home Alone) به یک موفقیت تجاری تبدیل خواهد شد. هر داستانی که توسط جان هیوز نوشته می شد بسیار واقعی تر از زندگی واقعی جلوه می کرد و بدین ترتیب موفقیت تجاری را به دنبال داشت. فیلم «تنها در خانه» یکی از معدود فیلم های هیوز بود که برای تمامی گروه های سنی ساخته شده بود. بازیگران فیلم فوق العاده ظاهر شدند، داستان فیلم بی نظیر بود و کمدی و صحنه های خنده دار فیلم نیز همیشه جذاب بودند.
شاید این فیلم تنها فیلمی باشد که در آن مردم از آزار دیدن و شکنجه شخصیت ها لذت می بردند. کمپانی فاکس قرن بیستم فکر می کرد که این فیلم با موفقیت نسبتاً متعادلی در باکس آفیس مواجه شود به همین دلیل برای آن بودجه ای ۱۵ میلیون دلاری در نظر گرفت که معادل ۳۰ میلیون دلار امروزی با توجه به نرخ تورم است. سپس اتفاقی خیره کننده افتاد و تماشاگران فوج فوج برای تماشای این فیلم به سینماها هجوم بردند و عشق مردم به مکالی کالکین باهوش باعث شد که فیلم به فروش خیره کننده ۴۷۷ میلیون دلاری دست یابد.
۸- مصائب مسیح
فیلم هایی که مربوط به ادیان هستند معمولاً با بودجه هنگفت ساخته شده و اغلب با فروش خوبی نیز مواجه می شوند. در این میان داستان فیلم «مصائب مسیح» (The Passion of The Christ) کمی خنده دار است. این فیلم در مورد حضرت عیسی و مصائبی که متحمل شد ساخته شده است . جالب این که شخصیتی که بسیار ساده زیست بود و حتی خانه ای برای خود نداشت دستمایه فیلمی گردید که به عنوان هشتمین فیلم سودآور تمام دوران شناخته می شود.
با توجه به بودجه ساخت این فیلم که با در نظر گرفتن نرخ تورم معادل ۳۵ میلیون دلار امروزی بود و تصمیماتی که مل گیبسون به عنوان کارگردان فیلم اتخاذ کرد سهم زیادی در موفقیت تجاری آن داشت. وی به طور ویژه خشونت مصادف با مرگ عیسی مسیح را برجسته ساخت. این خشونت چنان واقعی و شدید بود که به آسیب جسمی به بازیگر نقش عیسی مسیح، جیمز کاویزل، منجر شد. در تمام طول فیلم از دیالوگ های آرامی و عبری استفاده شده بود. با تمامی این شرایط فیلم به فروش خیره کننده ۶۱۲ میلیون دلار دست یافت.مل گیبسون همواره فیلم های پرفروش و سودآوری ساخته اما این فیلم یکی از سودآورترین فیلم ها و در واقع سودآورترین فیلم او لقب گرفته است.
۷- زیبایی آمریکایی
فیلم «زیبایی آمریکایی» (American Beauty) باعث شد که سام مندز وارد فهرست کارگردانان معدودی شود که همه برای همکاری با او تلاش می کردند. روشی که وی برای ساخت این فیلم در پیش گرفت و نحوه بازی گرفتن از بازیگرانش با آن چیزی که در دنیای هالیوود رواج داشت کاملاً متفاوت بود. فیلم پر از بازیگران بااستعداد و خوش آتیه بود اما با توجه به بی نقص بودن فیلم نامه، سازندگان موفق شدند که هزینه های ساخت فیلم را بسیار پایین نگه دارند.
بر اساس نرخ تورم این فیلم در سال ۱۹۹۹ تنها ۲۰ میلیون دلار هزینه ساخت در برداشت و در پایان به فروش خیره کننده ۳۵۶ میلیون دلاری دست یافت. این فیلم بازیگران بااستعداد زیادی را به شهرت و اعتباری فراتر از حد تصور رساند که از آن میان می توان به کوین اسپیسی، وس بنتلی، آنت بنینگ و کریس کوپر اشاره کرد. این فیلم یکی از سودآورترین فیلم های کوین اسپیسی بود که وی را به شهرتی خیره کننده رساند.
۶- جنگ ستارگان
سال ۱۹۷۷ سال فوق العاده ای بود و جهانیان را با دنیای کهکشان های دور آشنا ساخت و البته جرج لوکاس را به میزانی از شهرت و ثروت رساند که وی حتی تصور آن را در کودکی نیز نمی توانست داشته باشد. این فیلم با بودجه ای که با در نظر گرفتن نرخ تورم ۴۰ میلیون دلار امروزی بود ناگهان وارد سینماها شد و با بودجه ای ۱۳ میلیون دلاری در آن زمان، باکس آفیس را درنوردید. فیلم «جنگ ستارگان» (Star Wars) بیش از ۷۷۵ میلیون دلار امروزی فروش داشت. البته باید به یاد داشته باشید که این فیلم تنها یک قسمت از فرانچایز «جنگ ستارگان» بود که قسمت نهم آن می تواند با بودجه ای ۲۰۰ میلیون دلاری رکوردهای فروش را بار دیگر جابجا کند. هر یک از فیلم های قرانچایز «جنگ ستارگان» همواره در میان پرفروش ترین و سودآورترین فیلم های سال قرار داشته اند.
۵- گریس
این یکی از آن دسته فیلم هایی بود که همه را غافلگیر کرد. فیلم «گریس» (Grease) فیلمی بود که به شدت مورد توجه قرار گرفت اما هیچکس باور نمی کرد و انتظار نداشت که با چنین استقبال باورنکردنی در سینماها مواجه شود. حتی استودیو سازنده نیز انتظار نداشت این فیلم کم هزینه به یک موفقیت تجاری بزرگ تبدیل شود اما این دقیقا همان اتفاقی بود که در سال ۱۹۷۸ رخ داد. این فیلم برای تماشاگرانی که در دهه سوم تا پنجم زندگی خود به سر می بردند ساخته شده بود و آن ها را به یاد گذشته خود می انداخت.
این فیلم در سال ۱۹۷۸ و درست یک سال بعد از به شهرت رسیدن جان تراولتا با فیلم هیولایی «تب شنبه شب» (Saturday Night Fever) اکران شد. این فیلم با توجه به بودجه ناچیزی که با توجه به نرخ تورم نیز تنها ۲۰ میلیون دلار برآورد می شود توانست به فروش خیره کننده ۳۹۵ میلیون دلاری دست یابد. این فیلم هنوز هم یکی از محبوب ترین فیلم ها بوده و بازیگران زیادی را به شهرت رساند و البته یکی از سودآورترین فیلم های جان تراولتا نیز لقب گرفت.
۴- زن زیبا
فیلم «زن زیبا» (Pretty Woman) از آن دسته فیلم هایی بود که هیچ کس انتظار موفقیت آن را نداشت آن هم فیلم رمانتیک کمدی که حتی سازندگانش نیز حساب ویژه ای روی آن باز نکرده بودند. جولیا رابرتز با بازی خیره کننده خود در این فیلم به دوست داشتنی ترین بازیگر زن هالیوود تبدیل شد و او را به شهرتی خیره کننده رساند که تا به امروز نیز ادامه دارد. اگر چه وی قبل از آن نیز در چندین فیلم بازی کرده بود اما کسی به جز گری مارشال نمی دانست که او یک جادوگر سینمایی است و می تواند یک تنه این فیلم را در تاریخ سینما جاودانه کند.
رابطه عاشقانه و دوست داشتنی جولیا رابرتز و ریچارد گی یر در این فیلم همه را تحت تاثیر قرار داد و با توجه به بودجه ای ناچیز که با احتساب تورم نیز تنها ۲۳ میلیون دلار برآورد می شود توانست به فروش خیره کننده ۴۶۳ میلیون دلاری دست یابد. این میزان فروش بیش از ۲۰ برابر بودجه ساخت فیلم بود که تنها سه بار دیگر در تاریخ سینما اتفاق اتفاد و بدین ترتیب «زن زیبا» علاوه بر موفقیت از دیدگاه منتقدان و جشنواره های بین المللی به عنوان یکی از سودآورترین فیلم های تاریخ سینما در رتبه چهارم این لیست قرار گرفت.
۳- میلیونر زاغه نشین
هر چند وقت یکبار فیلمی ناشناس و با بودجه ناچیز ساخته می شود که حتی باکس آفیس نیز توان جای دادن به بزرگی آن را ندارد. دنی بویل ردپای یگانه و تکرار نشدنی خود را در سینما با فیلم بی نظیر «میلیونر زاغه نشین» (Slumdog Millionaire) به ثبت رساند. بودجه ساخت این فیلم را باید تقریباً صفر دانست و همانند بسیاری دیگر از فیلم های موفق اما ناشناخته تنها با بهره بردن از تبلیغات شخص به شخص توانست سالن های اکران خود را پر از تماشاگر کند. شاید این فیلم یکی از آخرین فیلم هایی است که در دهه های اخیر توانسته چنین شرایطی را تجربه کند اما امیدواریم که آخرین آن ها نباشد.
این فیلم با بودجه ناچیز ۱۵ میلیون دلاری و استفاده از بازیگرانی نه چندان سرشناس در حوزه بین المللی توانست ۳۷۸ میلیون دلار فروش داشته باشد و دو پاتل و فریدا پینتو را به دنیای سینما و هالیوود معرفی کند. «میلیونر زاغه نشین» به عنوان یکی از سودآورترین فیلم های تمام دوران سینما، در مراسم اسکار نیز تاریخساز شده و در ۱۰ بخش نامزد دریافت جایزه اسکار گردید. در نهایت «میلیونر زاغه نشین» توانست ۸ جایزه اسکار از جمله بهترین فیلم سال را بدست آورد.
۲- ای تی
«ای تی» (E.T.) تنها یک فیلم نبود بلکه یک پدیده بود که سینما را تغییر داد. این فیلم بزرگتر از حدی بود که تصور می شد باشد. حتی با توجه به سالن های بسیار اندکی که این فیلم علمی تخیلی در سال ۱۹۸۲ در اختیار داشت اما «ای تی» توانست خود را تا مقام دومین فیلم سودآور تاریخ بالا بکشد و همه از این موفقیت شگفت زده شدند. جالب تر این که این فیلم با این همه شرایط دشوار هنوز بعد از نزدیک به سه دهه این مقام را حفظ کرده است. اگر این فیلم را دیده باشید خود متوجه علت موفقیت آن شده اید.
موسیقی متن بی نقص جان ویلیامز، این باور که موجودات فضایی نیز می توانند مانند ما عشق را درک کنند، مهربانی، دوستی و دنیای کودکانه و دوست داشتنی فیلم همه عواملی بودند که از «ای تی» یک فیلم سودآور و البته ماندگار ساختند. استیون اسپیلبرگ یک بار دیگر با این فیلم توانست دنیای سینما را مقهور خود سازد و این بار با یک مشت کودک نابازیگر و یک عروسک دوست داشتنی باکس آفیس را فتح نمود و به یکی از سودآورترین فیلم های تمام دوران تبدیل شد. کمپانی سازنده تنها با یک سرمایه گذاری ۲۵ میلیون دلاری توانست ۷۹۳ میلیون دلار بدست آورد. ایا موفقیتی از این بیشتر در دنیای سینما و باکس آفیس هالیوود قابل تصور است؟ بله مورد آخر!
۱-عروسی یونانی بزرگ و پر ریخت و پاش من
چه کسی فکر می کرد که یک فیلم کمدی رمانتیک بتواند سودآورترین فیلم تمام دوران سینما شناخته شود؟ داستان فیلم «عروسی یونانی بزرگ و پر ریخت و پاش من» (My Big, Fat Greek Wedding) توسط نیا واردالوس نوشته شده و خود نیز نقش اول آن را بازی کرد. این فیلنامه خیلی زود مورد توجه ریتا ویلسون و همسرش تام هنکس قرار گرفت. آن ها زیبایی خیره کننده درون داستان زندگینامه ای نیا واردالوس را دیده بودند و بودجه ای ۵ میلیون دلاری را برای ساخت این فیلم در اختیار وی قرار دادند.
با توجه به نرخ تورم این عدد به ۶ میلیون دلار امروزی می رسید اما در نهایت بیش از ۳۶۹ میلیون دلار فروش داشت یعنی بیش از ۶۰ برابر بودجه ساخت و بدین ترتیب سودآورترین فیلم تمام دوران لقب گرفت. قسمت دوم این فیلم نیز در سال ۲۰۱۶ با بار دیگر با بازی و نویسندگی واردالوس ساخته شد و اگر چه نتوانست موفقیت فیلم اول را تکرار کند اما فروش قابل قبولی داشت.